Je denkt erover na om een wormenbak aan te schaffen. Wat goed, want een wormenbak is een perfecte toevoeging aan je groene bezigheden. Een wormenbak is ook wel bekend als compostwormsysteem of wormencomposteerder. Het is een snelle manier om keukenafval om te zetten in rijke, voedzame compost voor je tuin. Maar voordat je enthousiast naar de dichtstbijzijnde winkel rent, zijn er enkele belangrijke factoren om te overwegen. Wij helpen je graag een goede keuze te maken.
Waar je op moet letten bij aanschaf van een wormenbak
Als je overweegt om een wormenbak aan te schaffen, ben je op de juiste weg naar duurzaamheid en het verminderen van je ecologische voetafdruk. Graag vertellen we je waar je rekening mee moet houden als je de wormenbakwereld binnenstapt. De tips zijn gericht op bakken voor in de tuin of op het balkon.
1. Grootte en plaats
Denk na over de plek waar je de bak wilt plaatsen. Op een koele schaduwrijke plek voelen wormen zich thuis. Bedenk de ideale afmeting van de bak aan de hand van de beschikbare ruimte op je balkon of in de tuin.
2. Materiaal
Wormenbakken zijn gemaakt van verschillende materialen zoals hout en plastic. Ieder materiaal heeft voor- en nadelen.
- Plastic: dit wordt het meest gebruikt om wormenbakken te maken.
- Het voordeel is dat deze wormenbakken licht zijn, makkelijk schoon te maken en dat ze te verkrijgen zijn in verschillende kleuren en maten.
- Het nadeel is dat deze bakken na verloop van tijd kunnen scheuren of verkleuren, ze zijn dus niet het meest duurzaam.
- Hout: houten wormen bakken zijn een meer duurzame keuze dan een plastic model.
- De pluspunten zijn dat ze ademend zijn waardoor vocht en temperatuur gemakkelijk te reguleren zijn.
- Ze zijn echter wel zwaarder dan plastic en moeten onderhouden worden met een waterdichte coating om houtrot te voorkomen.
3. Beluchting en afvoer
Een wormenhotel ruikt normaal gesproken naar aarde en misschien naar koffie of de banaan die je erin gegooid hebt. Zorg ervoor dat de wormenbak goede ventilatie heeft en dat het vocht weg kan.
Wormen hebben zuurstof nodig en overtollig vocht(wormenthee) moet kunnen weglopen, dat voorkomt stank en rotting. De wormenthee kun je ook gebruiken om te bemesten als je het 1:10 verdunt met water.
4. Onderhoudsgemak
Om het onderhoud makkelijk te maken, bevelen we aan te werken met minimaal drie laden.
Een la voor het afval, de lade voor de wormen en de lade voor de wormenthee. De bovenste twee laden hebben gaatjes waar de wormen doorheen kunnen. Ze kruipen naar het afval en de compost blijft achter. Net zo gemakkelijk en je kunt oogsten zonder de wormen te verstoren– slim, toch?
5. Wormensoort
Niet alle wormen zijn geschikt voor je compostavontuur. Rode compostwormen (Eisenia fetida) zien wij als de beste keuze vanwege hun vermogen om snel afval af te breken. Wormen moet je meestal apart kopen en zijn niet inclusief bij de wormenbak. Deze kan je online bestellen.
6. Aantal wormen
De wormen zelf zijn de sleutel tot het succes van je wormenbak. Kies een bak die geschikt is voor de hoeveelheid keukenafval die je hebt en pas daar het aantal wormen op aan.
Houd de volgende richtlijnen aan:
- Kleine wormenbak van 10 tot 20 liter: 100 tot 200 wormen
- Middelgrote wormenbak van 20 tot 50 liter: 200 – 500 wormen
- Grote wormenbak van 50 tot 100 liter: 500 tot 1000 wormen
Je hebt ongeveer evenveel wormen in gewicht nodig als het GFT-afval dat je ze geeft. Overbevolking kan leiden tot trager composteren en geurproblemen geven. Het aantal wormen kan in drie maanden tijd verdubbelen. We raden aan met de helft van het aantal wormen te beginnen.
7. Warm welkom, leren en geduld!
Geef je wormen een warm welkom met wat startgrond en vochtig karton, bruine bladeren of zaagsel tussen het eerste GFT-afval. Het runnen van een wormenbak vraagt enige ervaring en geduld.
Lees over het interessante proces en geef het een kans zodat je na enige tijd, ongeveer een maand met trots je eerst compost kan oogsten!
De 5 beste wormenbakken
We bespreken verschillende wormenbakken in dit artikel. We hebben deze selectie gemaakt nadat we veel verschillende wormentorens hebben onderzocht en vergeleken. De 5 die je hier ziet zijn als beste naar voren gekomen. Ze zijn dus allemaal van hoge kwaliteit. Toch weten we dat gebruikers verschillende wensen, behoeften en budgetten hebben. Daarom hebben we de selectie van beste afgestemd op verschillende voorkeursfactoren, zodat je de wormentoren kan vinden die het best bij jouw situatie past.
Plastia Wormcomposter
75 liter | 2 lagen | B:33 x L:50.5 x H:60.5 cm
De Plastia Worcomposter onderscheidt zich van de andere wormenbakken die wij hebben beoordeeld door het mooie ontwerp. Het design is Scandinavisch en modern. Het is een mooie aanvulling in de tuin of op het balkon.
Naast het mooie design is de Plastia Wormcomposter ook heel functioneel. We vinden het belangrijk dat een wormenbak een goede vochtregulatie heeft en tegen verschillende weersomstandigheden bestand is. Deze wormenbak voldoet aan die beide eisen. De Wormcomposter heeft namelijk een speciaal drainage- en aftapsysteem waardoor je overtollig vocht ofwel ‘wormenthee’ gemakkelijk af tapt. Daarnaast is dit model gemaakt van hoogwaardig stevig plastic waardoor deze goed tegen zon of zwaar weer kan.
Het is dus een prettig en effectief systeem om een rijke, voedzame wormencompost in te produceren dat er ook nog eens erg goed uit ziet.
Belangrijke eigenschappen
- Prachtig ontwerp met een Red Dot Design Award en een Good Design Award.
- Stevig gemaakt.
- 2 lagen.
- In meerdere kleuren verkrijgbaar waaronder: grijs, antraciet, crème en lime groen.
Om rekening mee te houden
- Wormen zijn gevoelig voor temperatuurveranderingen. Zorg er dus voor dat de omgevingstemperatuur niet te laag of te hoog is.
- Kan niet met extra lagen worden uitgebreid.
Balkonton wormenbak
48 liter | 3 lagen | B:47 x L:47 x H:49 cm
Als je graag een kleine wormenbak in huis haalt, dan vinden wij dit de beste keuze. Door het compacte ontwerp en uitbreidbare systeem past deze goed op een balkon of in een kleine tuin.
In tegenstelling tot de meeste rechthoekige modellen in deze lijst zoals de Plastia Wormcomposter of de Wormenbak Starterkit, is dit model rond van vorm, heeft deze wieltjes en kan je er een plantenbak van maken als je er de plantenring bij koopt. Deze wormenbak is daardoor makkelijk te verplaatsen en kan ook een dubbelfunctie hebben als plantenbak. Dat vinden wij een pluspunt als je weinig ruimte hebt.
Daarnaast produceer je er gemakkelijk goede wormencompost in en heeft de oprichtster van Balkonton een handige handleiding geschreven over het maken van wormencompost die je gratis kan downloaden op de website van Balkonton. Zo kan je ook als beginner goed aan de slag met het maken van voedingsrijke wormencompost.
Belangrijke eigenschappen
- Geschikt voor één- of twee-persoonshuishouden.
- Uitbreidbaar door er extra losse ringen bij te kopen.
- Met wieltjes dus makkelijk te verplaatsen.
- Gemaakt van gerecycled kunststof.
- Geschikt voor een halve kilo compostwormen.
- Je kan er een speciale plantenring bij bestellen om groen in te zetten.
Om rekening mee te houden
- De wormen zijn niet inclusief en moet je er zelf bijkopen.
- Plaats deze bak op een beschutte plek en niet in direct zonlicht of in de regen.
Wormenbak Starter Kit
60 liter | 4 lagen | B: 40 x L:40 x H:85 cm | geschikt voor 250 gram wormen
Integenstelling tot de Balkonton en Plastia Wormcomposter – die we hierboven hebben besproken, waarbij je alleen een wormenbak ontvangt en de rest van de benodigdheden er zelf bij moet kopen, wordt deze Wormenbak Starter Kit met alles geleverd wat je nodig hebt om wormencompost te gaan maken. We vinden dit dan ook een hele handige en complete starterset.
Als je deze Wormenbak Starter Kit koopt dan krijg je er meteen hennepmatten (voor vocht- en luchtregulatie), kweekgrond, een filterdoek (voor het filteren van wormenthee) en een handleiding bij. Je moet er alleen zelf nog 250 gram wormen bij bestellen en je kan van start. Doordat dit een compleet pakket is, scheelt het gedoe en heb je meteen de juiste materialen in huis om zelf mooie wormencompost te gaan produceren.
Daarnaast is dit een stevige wormenbak met wel 4-lagen. Daarmee onderscheidt deze zich van de andere wormenbakken die wij in deze lijst hebben beoordeeld die standaard slechts met 2 of 3 lagen worden geleverd.
Met de wormenbak Stater Kit, haal je dus een compleet pakket in huis met veel lagen om vruchtbare wormencompost in te maken.
Belangrijke eigenschappen
- Inclusief hennepmatten, kweekgrond, filterdoek, handleiding.
- Wormen breken organisch keukenafval versneld en efficiënt af.
- Uit te breiden tot wel 8 bakken.
- Met een tap voor wormenthee.
Om rekening mee te houden
- Om de wormen goed te onderhouden, moet je er genoeg tijd insteken en zorgen dat de temperatuur, het vochtgehalte, de beluchting en de voeding in orde zijn.
- Je moet de wormen er zelf apart bij aanschaffen.
Hungrybin
±150 liter | 1 grote laag | B:60 L: 65 H: 95 cm | geschikt voor 1 – 2 kg wormen
Wanneer je een groot gezin hebt, veel voedsel wilt composteren of de wormenbak graag professioneel wilt gebruiken op een school of bij een bedrijf dan raden we de Hungrybin aan. Je kan hier namelijk dagelijks tot wel 2 kg groen afval in composteren. De Hungrybin is dan ook de grootste wormenbak in deze lijst en heeft ongeveer het formaat van een kliko.
We vinden dat er goed over het ontwerp van de Hungrybin is nagedacht. De bak is bovenaan erg breed waardoor je er gemakkelijk veel voedselresten in gooit. Vervolgens loopt de bak nauwer toe en oogst je de compost gemakkelijk met de klep aan de onderkant. Dit speciale aflopende ontwerp zorgt voor een optimaal ecosysteem voor de wormen waardoor je hele voedzame en vruchtbare compost produceert en de wormen niet in de compost achterblijven. Daarnaast is de bak gemakkelijk te verrijden door de twee wielen aan de onderkant en sluit het deksel goed af. Het is daarom een hele handige en functionele bak om gezonde wormencompost in te maken.
We zijn dan ook erg enthousiast over de Hungrybin door het grote formaat, het slimme ontwerp en door hoe prettig deze in gebruik is.
Belangrijke eigenschappen
- Groot formaat.
- Inclusief: hennepmap, lavagruis, wormenvoer.
- Makkelijk te verplaatsen met de ingebouwde wielen.
- Het tapse ontwerp bevordert de gezondheid van de wormen.
- In 10 tot 15 minuten in elkaar gezet en klaar voor gebruik.
Om rekening mee te houden
- De wormen moet je apart aanschaffen.
- Door het grote formaat ook iets duurder dan de andere modellen in deze lijst.
Wormenbak van Wormenkwekerij Wasse
31 – 62 liter | 2 – 4 lagen | B:40 L: 40 H: 62 cm | geschikt voor 250 gram wormen
We zijn zeer te spreken over de wormenbak van Wormkwekerij Wasse Dat komt door de betaalbare prijs, de accessoires die je erbij krijgt om te starten en door het formaat dat geschikt is voor het verwerken van aanzienlijke hoeveelheden keukenafval.
Deze wormenbak heeft een eenvoudig ontwerp. Hij lijkt veel op de Wormenbak Starterkit die we eerder bespraken. Het verschil met deze twee is echter dat deze Wormenbak van Wormkwekerij Wasse is opgebouwd uit 3 lagen en daardoor nog net goedkoper is dan de Wormenbak Starterkit die uit 4 lagen bestaat. En onder de 3 lagen van deze bak vind je natuurlijk ook een opvangbak om wormenthee uit te tappen.
Het valt op dat deze wormtoren stevig is. Ondanks de betaalbare prijs gaat dat dus niet ten koste van de kwaliteit. Daarnaast komt deze wormentoren net als de Wormenbak Starterkit met een hennepvezel mat, een doek voor de lekbak en lavagruis. Zo heb je op de wormen na alles in huis om te starten. We vinden dit dan ook een erg goed instapmodel voor een zachte prijs.
Belangrijke eigenschappen
- Betaalbaar.
- Met instructieboekje, hennepvezel mat, doek voor de lekbak, lavagruis.
- Stevig.
- Handig in gebruik.
Om rekening mee te houden
- Je moet er zelf nog wormen, startgrond en wormenvoer bij kopen.
Veel gestelde vragen
- Je neemt een wormenbak naar keuze.
- Je koopt: wormen, startgrond en wat wormenvoer om ze een warm welkom te geven.
- Vervolgens bewaar je het juiste GFT-afval. Zelfs de uitwerpselen van je groente etende huisdier zoals je cavia of konijn. Vet eten en vlees is minder geschikt.(Zie ook het antwoord op de vraag hieronder). Je legt het afval in de bovenste voederbak waar de wormen vanuit de tweede bak inkruipen. Door de gaatjes in beide bakken kan het vocht (de wormenthee) naar beneden naar de onderste bak.
- Na één a twee maanden blijft er alleen compost over.
- Dan wissel je de bovenste 2 bakken. Je vult de bovenste bak weer met GFT-afval en de wormen kruipen daar naar toe zodat je in bak 2 alleen het zwarte goud overhoudt.
Wormenthee wordt ook wormen percolaat genoemd. Het is het vocht dat vrij komt bij het composteren met wormen. Het heeft de kleur van donkere thee. Je kunt het 1:10 verdunnen met water en gebruiken als vloeibare plantenvoeding of sproeien tegen luizen of gebruiken om schimmel of planteninfecties te bestrijden.
Gooi geen giftig, moeilijk te verteren en droogvoedsel in een wormenbak. Ook schillen, vlees, botten, brood, zuivel, citrusvruchten( te zuur voor wormen), graanproducten, vet, gekookt en gezouten voedsel mogen niet in de wormenbak. Grof tuinafval en takken mogen er ook niet in. Bladeren en gedroogd gras kunnen weer wel.
Je hebt ongeveer evenveel wormen in gewicht nodig als het gewicht van het GFT-afval dat je ze geeft. Als je een goedwerkende wormenbak hebt verdubbelt het aantal wormen elke drie maanden. Begin dus met een beperkt aantal wormen. Dan kun je met de juiste aanpak stap voor stap uitbreiden.
Babette
Gerelateerde artikelen
Compostbak
Wil je al een lange tijd een compostbak? Dat is een goede keuze want composteren is niet alleen goed voor het milieu, het levert ook
GFT bakje aanrecht
Denk jij eraan om een handig GFT-bakje voor op je aanrecht te nemen? Slimme zet! Hiermee kan je een groot verschil maken in het verminderen